WOKÓŁ KSIĄŻKI: 5 najpopularniejszych polskich autorów kryminałów

Popularność skandynawskich kryminałów sprawiła, że literatura kryminalna uznawana przez wiele lat za „pociągową” lub „drugiej kategorii”, przeżywa pewien renesans zarówno na świecie, jak i w Polsce. Nawet znani i kojarzeni z zupełnie inną twórczością pisarze, tacy jak Stephen King i J.K. Rowling próbują sił w tym gatunku (odpowiednio: „Mr. Mercedes” i „Wołanie kukułki”). Jak natomiast kryminały mają się na naszym rodzimym podwórku?

Krótko mówiąc: świetnie. Literatura kryminalna w Polsce jest dziś chętnie uprawiana i kupowana; książki pisarzy takich jak Marek Krajewski czy Marcin Wroński sprzedają się w wysokich nakładach i są tłumaczone na obce języki. Triumfy święci także wymieniony tu Zygmunt Miłoszewski, którego powieść pt. „Ziarno prawdy” doczeka się wkrótce ekranizacji, a sam autor został doceniony nawet we Francji, otrzymując kilka nominacji do nagród literackich francuskich magazynów, m.in. „Elle”. Poniżej krótko o „fantastycznej piątce” i ich powieściach (kolejność alfabetyczna).

1. Katarzyna Bonda

Ta 37-latka zadebiutowała w 2007 roku powieścią „Sprawa Niny Frank” traktującą o policyjnym profilerze Hubercie Meyerze. W tym samym roku Bonda została nominowana do Nagrody Wielkiego Kalibru. Autorka przez wiele lat pracowała jako dziennikarka kryminalna m.in. w „Super Expressie” czy „Newsweeku”, a obecnie wykłada w szkole kreatywnego pisania i jeździ z wykładami po całej Polsce. Dotychczas opublikowała sześć powieści – najnowsza, pt. „Pochłaniacz” ukazała się w 2014 roku nakładem wydawnictwa MUZA.

2. Mariusz Czubaj

Jest profesorem antropologii kultury w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie oraz autorem i współautorem (wraz z innym popularnym pisarzem Markiem Krajewskim) kilku powieści kryminalnych - m.in. „Kołysanki dla mordercy”, „Zanim znowu zabiję”, „Martwego popołudnia”. Czubaj publikował także w pracach zbiorowych (m.in. w antologiach sportowych).

3. Marek Krajewski

Ten urodzony w 1966 roku we Wrocławiu pisarz i były wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego (wykładał łacinę klasyczną), wprowadził swojego czasu nową jakość w literaturze kryminalnej. Debiutancka książka pt. „Śmierć w Breslau” w 1999 roku była retrokryminałem, a jej akcja rozgrywała się w latach 30. XX wieku we Wrocławiu. Krajewski powołał w niej do życia policjanta Eberharda Mocka, którego przygody kontynuował w kilku kolejnych tomach, a następnie w 2009 roku „przeniósł się” do przedwojennego Lwowa, gdzie głównym bohaterem pięciu następnych tomów został również policjant, Edward Popielski. W tym roku Krajewski planuje opublikować kolejną powieść rozgrywającą się we Lwowie pt. „Władca liczb”.

4. Zygmunt Miłoszewski 

38-latek z Warszawy, autor powieści kryminalnych o prokuratorze Teodorze Szackim. Przez wiele lat pracował w „Super Expressie”, a później w „Newsweeku”. Jest autorem opowiadań publikowanych w antologiach, napisał także pięć powieści – ostatnią w 2013 roku. Wszystkie jego książki ukazały się za granicą i można się pokusić o stwierdzenie, że jest obecnie najbardziej znanym żyjącym pisarzem z Polski. Jego talent dostrzeżono szczególnie w Wielkiej Brytanii i we Francji, gdzie na łamach tamtejszych magazynów Miłoszewski doczekał się dobrych recenzji, wyróżnień i nominacji do nagród literackich. W 2010 roku ukazała się także filmowa adaptacja „Uwikłania” w reżyserii Jacka Bromskiego, a w tym roku ma się pojawić kolejny film pt. „Ziarno prawdy”. Akcja tego obrazu będzie rozgrywać się w Sandomierzu, natomiast w rolę prokuratora Szackiego wcieli się Robert Więckiewicz.

5. Marcin Wroński

Debiutował już na początku lat 90., lecz jego kariera nabrała rozpędu dopiero kilka lat temu. Największe triumfy święci natomiast w tym roku; za zeszłoroczną powieść pt. „Pogrom w przyszły wtorek” otrzymał Nagrodę Wielkiego Kalibru, Nagrodę Artystyczną Miasta Lublin (w którym rozgrywa się akcja jego kryminałów) oraz Kryminalną Piłę dla najlepszej polskiej powieści kryminalnej. Wcześniej Wroński opublikował także kilka powieści fantastycznych, kilkanaście opowiadań, dramaty, książki popularnonaukowe dla dzieci i młodzieży oraz wiele artykułów i esejów. Jego największym sukcesem jest jednak stworzenie Zygi Maciejewskiego – lubelskiego komisarza, który żyje i pracuje w przedwojennym Lublinie (bowiem cykl z Maciejewskim to także retro-kryminały).